Chuyện về giao tiếp trong doanh nghiệp

 

Sáng nay, một người bạn facebook đăng một câu hỏi của con trai ông ấy “Tại sao ở Stanford, sinh viên không gọi thầy bằng giáo sư mà chỉ gọi bằng tên? Như vậy có vô lễ không”. Thật là một câu hỏi thú vị. Nó phản ánh cái khác biệt lớn về văn hoá, chí ít là giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Để tôi kể bạn nghe một chuyện khác nhé.

Số là tôi có một người bạn vong niên (ông X) đang làm lãnh đạo tại một bệnh viện lớn tại TP.HCM. Ông ấy có thời gian tu nghiệp tại Pháp về khoa phẫu thuật. Có một lần, lớp học đông, ông giáo sư người Pháp vào và loay hoay tìm ghế cho mình. Ông X thấy vậy đã nhường ghế cho ông giáo sư và đi tìm cho mình một cái ghế khác. Sau này, khi chuẩn bị về Việt Nam, ông X và vị giáo sư nọ đã có một buổi café thú vị.

Vị giáo sư người pháp hỏi: “Tại sao hôm ấy anh lại nhường ghế cho tôi”.

Ông X: “Ở Việt Nam, ai cũng làm như vậy cả”.

Giáo sư: “Đó là chuyện ở Việt Nam. Qui tắc ở đây là học viên không có nghĩa vụ phải tìm ghế và nhường ghế cho tôi”.

Ông X: “Tôi có biết qui ước ấy. Nhưng giáo sư là người giúp tôi phát triển kỹ năng nghề nghiệp. Tôi kính trọng giáo sư vì điều ấy. Và suy cho cùng, khi mình kính trọng một người, thì chuyện nhường ghế là chuyện nên làm vậy”.

Làm việc trong một doanh nghiệp, vấn đề giao tiếp tôi cho là rất quan trọng. Khi bạn còn trẻ, bạn muốn được thể hiện và muốn được thừa nhận. Câu chuyện về qui tắc xứ Mỹ kia sẽ khiến một vài bạn vui thích và hưởng ứng. Đặc biệt khi bạn đi du học về, bạn càng mong muốn được áp dụng các qui tắc công sở của xứ Mỹ. Nhưng…..

…..

Trước khi nói chuyện sau chữ NHƯNG kia, xin bạn nghe nốt chuyện của ông X. Vị giáo sư kia rất hài lòng về ông X. Sau đó họ vẫn giữ liên lạc thường xuyên và ông X đã học hỏi được rất nhiều.

Giao tiếp là văn hoá. Mỗi nơi có có qui tắc ứng xử khác nhau. Nhưng có một điều được thừa nhận đó là ai cũng mong muốn được giao tiếp chân thành và trân trọng. Làm việc ở doanh nghiệp, ngoài chuyên môn, nó còn đòi hỏi nhiều hơn nữa, trong đó giao tiếp đóng vai trò quan trọng. Bạn không thể mang các qui tắc của xứ cờ hoa về đây và nhân danh sự phát triển của họ để tuyên bố “tôi muốn như vậy”. Có những thứ không mang tính ĐÚNG hay SAI. Nhưng sẽ có những thứ mà ta có thể xếp loại là PHÙ HỢP hoặc không. Ông X có quyền ngồi im để ông thầy tự đi tìm ghế. Nhưng sẽ là phù hợp nếu mình nhường ghế. Trong bối cảnh tất cả đều làm đúng, nhưng mình làm tốt hơn, mình sẽ có ưu thế.

Giao tiếp, ngoài việc truyền tải thông điệp, nó còn giúp các bên xây dựng hình ảnh hoặc tạo sự thiện cảm. Hà cớ gì cứ phải gai góc?

Hãy nhìn nhận một cách thẳng thắn nhé. Bạn giỏi chuyên môn, nhưng làm việc lúc nào cũng lận đận, sếp không ưa bạn. Do thằng sếp dốt? Do số phận của bạn không may mắn? Có thể. Nhưng có bao giờ bạn nghĩ là do mình chưa? Bạn hành xử không khéo, bạn chưa thể hiện sự tôn trọng một cách phù hợp với sếp?

Tôi chúa ghét cái kiểu hành xử xu nịnh. Chúng ta, những con người được học hành đàng hoàng, chả việc gì phải làm chuyện mất mặt là đi xu nịnh kẻ khác, dù kẻ ấy là sếp của mình. Nhưng tôi đề cao tính chân thành và lịch thiệp trong giao tiếp. Và thú thật là tôi chưa thấy ai bị coi thường vì đã tiếp một cách lịch thiệp và chân thành cả. Bạn nghĩ sao?